Mentale en emotionele blokkades bij ondernemers (en waarom het vaak niet lukt om ze op te lossen)

De meeste ondernemers, directeuren en bestuurders die wij spreken zijn krachtige persoonlijkheden met een heldere visie op zichzelf, hun bedrijf en hun vakgebied.

Over het algemeen zijn ze in enige mate succesvol, en is hun leven in materiële zin behoorlijk geslaagd.

Toch is er een belangrijke keerzijde. Het kost velen van hen namelijk moeite om hun ware ambities te realiseren, gezond te blijven en een gelukkig leven te hebben met hun gezin. Er komt niet uit wat erin zit, of het proces kost op persoonlijk vlak teveel.

Negen van de tien keer spelen mentale en emotionele blokkades hierbij een grote rol (veelal 'onder de waterspiegel'). In de praktijk zijn wij vak dat de coaches en consultants die hen begeleiden hier te weinig oog voor hebben.

De gevolgen daarvan kunnen aanzienlijk zijn.

Leiders en ondernemers met grote kwaliteiten houden zichzelf onnodig klein, blijven hangen op hetzelfde niveau of ontwikkelen gezondheidsklachten en energielekken die hun levenskwaliteit opvreten. Ook hun bedrijven en organisaties krijgen hier vaak de negatieve gevolgen van mee.

Sommigen wachten te lang met ingrijpen en vallen langdurig uit met een burn-out of andere gezondheidsklachten, weer anderen zien hun bedrijf verdampen of hun huwelijk ten gronde gaan.

Veelvoorkomende blokkades bij ondernemers

Over het algemeen zijn er best wat grote lijnen te trekken, en zien we veel van hetzelfde - ondanks dat elk mens en elke leefsituatie uniek is. Sommigen erkennen meteen dat er sprake is van mentale en emotionele blokkades. Ik spreek echter ook veel ondernemers die wel problemen blokkades ervaren, maar nauwelijks aan het psychologische aspect hiervan hebben gedacht.

Dit heeft nogal eens te maken met hun resultaatgerichtheid, hun typische mannelijke mentaliteit en vanzelfsprekend ook hoe ze gewend zijn om met innerlijke en emotionele zaken om te gaan.

Wat zien wij in de praktijk?

Dit is wat wij regelmatig zien bij de mensen met wie wij werken:

* Ze zijn overwerkt of hebben last van een bonte mix van stress, burn-out of vage gezondheidsklachten (en zien van de bomen het bos niet meer);

* Ze hebben last van beperkende overtuigingen die hen gevangen houden in klein denken over hun mogelijkheden en kansen - en daardoor blijft dat ook zo;

* Ze hebben last van destructieve patronen (zoals verslavingen en gedragsmoeilijkheden) en ze hebben vaak al meermaals geprobeerd om dat op wilskracht te overwinnen, maar elke keer weer vallen ze terug in hetzelfde vastgeroeste gedrag;

* Ze hebben last van onverwerkte gebeurtenissen uit hun leven die serieus dwarszitten, maar ze hebben geen zin om te peuren in de pijn omdat ze bang zijn dat dit hun functioneren te veel verzwakt;

* Ze raken verdwaald in wat ze willen, missen voldoening en inspiratie en vragen zich af of dit het nou is;

* Ze hebben last van quitten en uitstelgedrag waardoor ze veel te lang over hun acties doen en veel te weinig gedaan krijgen;

* Ze worstelen met de balans tussen werk en privé (ze werken veel te hard en laten dit ten koste gaan van andere zaken die vervullend kunnen zijn). Dit heeft gevolgen voor het thuisfront, de levenspartner, kinderen en vriendschappen.

De potentiële impact op je leven en bedrijf

Niks geks; allemaal menselijke worstelingen. En ondanks de veelgehoorde associaties met zwakte, ziekte of tekort zijn dit juist zaken die veel voorkomen bij krachtige mensen die grote ambities hebben, hard werken en het naar allerlei maatstaven heel goed doen.

The thing is: elke individuele blokkade heeft - indien onopgelost - de potentie om je leven en je bedrijf serieus te compromitteren of zelfs in gevaar te brengen.

Veel mensen doen hier niks aan en zoeken pas een oplossing als het eigenlijk al te laat is. Op dat punt is de schade vaak groot en kampen mensen met langdurige uitval door gezondheidsproblemen, komt er niks meer uit hun handen of wordt pijnlijk duidelijk hoeveel afslagen ze de afgelopen jaren hebben gemist om gezonder, gelukkiger en meer succesvol te zijn.

Waarom is het juist voor ondernemers lastig?

De hierboven genoemde blokkades zijn feitelijk symptomen van iets wat onderliggend is - en als ik even voor mezelf spreek: we zijn niet geïnteresseerd in louter symptoombestrijding. Een aantal dingen zijn essentieel als je dit goed wilt aanpakken. Ondanks dat er veel gerenommeerde coaches en therapeuten zijn, zien we dit in de praktijk heel vaak mis gaan (of veel te lang duren).

Moeite met de coaching- en psychologiesector

Kort geleden was ik te gast in een ondernemers-podcast, en dat bevestigde iets wat ik in de praktijk heel vaak tegenkom: dat veel ondernemers niet zo kapot zijn van psychologen. Boeken over 'mental fitness', het brein en persoonlijke ontwikkeling vinden ze fantastisch, maar ze knappen af op alle associaties bij geitenwollen sokken, psychiatrische en beperkende denkbeelden en het idee om elke week een uur op de sofa te moeten.

Herken jij dat ook? Ik kan dat wel begrijpen. Er zitten namelijk nogal wat blokkades op het hele mentale en emotionele gebeuren.

Om te beginnen is het probleemgerichte denken in de psychologiesector en ook in de samenleving funest: het brengt mentale en emotionele zaken namelijk vooral in verband met ‘iets mankeren’. Vroeger was je dan gek, tegenwoordig hoef je je niet meer te schamen (want iedereen heeft wel een vleugje autisme of narcisme) maar de bottom line blijft dat we vooral over het mentale aspect praten als er wat mis is. Denk maar aan topvoetballers: je hoort pas over het mentale praten wanneer ze een paar maanden niet scoren (en als ze wel scoren dan heeft dat gewoon met ‘vorm’ en ‘talent’ te maken).

En stiekem gelooft natuurlijk iedereen het instagrammable plaatje dat echte zakelijke toppers nooit in de kreukels zitten.

Daar komt nog eens bij dat de markt voor persoonlijke ontwikkeling oververzadigd is en dat je in het zoeken naar een coach of therapeut tussen de bomen het bos niet ziet. De website is altijd mooi, iedereen heeft weer een nieuwe methode die allerlei claims maakt en uiteindelijk is het allemaal onzichtbare business.

Mentale en emotionele blokkades: nergens zo belangrijk als juist aan de top!

Nergens zijn mentale en emotionele blokkades zo belangrijk als juist aan de top - of natuurlijk wanneer je daar wenst te komen. Die drieënhalve kilo ballast telt voor Usain Bolt veel meer dan voor jou en mij wanneer we een beetje door de duinen slenteren.

Mijn jarenlange werk met toppresteerders in sport en muziek (ik ben behalve psycholoog ook musicus) hebben mij geleerd dat echt excelleren om totaal andere mentale skills en innerlijke processen vraagt dan bijvoorbeeld herstellen van een burn-out. Niet alleen 'elke seconde telt', maar ook 'elke blokkade telt'. Alles wat de natuurlijke stroom van een topprestatie onderbreekt, heeft op dit niveau grote gevolgen.

Nu is de magische paradox dat de meest hardnekkige blokkades de grootste ruimte geven om te komen tot exponentiële groei. Dit opent vaak totaal nieuwe perspectieven, zowel op persoonlijk als op zakelijk vlak.

Beluister de onderstaande aflevering van de Innerlijk Leven Podcast en lees ook ons artikel met 5 sleutels om mentale blokkades te doorbreken.

Dirk Jan Versluis (MM, MSc) is psycholoog en executive coach en specialiseert zich in het snijvlak van trauma, leiderschap en topprestaties (meer informatie).