Burn-out bij MKB-ondernemers: oorzaken, signalen en oplossingen
Veel MKB-ondernemers dragen een enorme verantwoordelijkheid: personeel, klanten, financiële risico’s en de druk om altijd door te gaan. Juist deze combinatie maakt hen extra kwetsbaar voor een burn-out. In dit artikel lees je hoe burn-out bij ondernemers ontstaat, welke signalen je serieus moet nemen en welke oplossingen er zijn om krachtig en gezond te blijven ondernemen.
Waarom MKB-ondernemers extra risico lopen
MKB-ondernemers combineren vaak meerdere rollen tegelijk: leidinggevende, strateeg, verkoper, financieel manager. Dit maakt ondernemen enerzijds leuk maar geeft anderzijds ook een constante mentale belasting (om over de regeldruk vanuit overheid en markt nog maar niet te spreken). Juist bij grote ontwikkelingen in je leven of in je bedrijf kun je hiermee tegen de lamp lopen. In tegenstelling tot werknemers hebben ondernemers vaak minder vangnetten, waardoor overbelasting sneller kan leiden tot uitputting en burn-out.
De belangrijkste oorzaken van burn-out bij ondernemers
Factoren zijn onder meer: financiële onzekerheid, personeelstekorten, prestatiedruk, perfectionisme en het gebrek aan echte rustmomenten. Ook de neiging om problemen alleen op te lossen versterkt de kans op chronische stress.
Soms geldt ook: je wordt natuurlijk niet voor niets ondernemer. Als dat uit vrijheidsdrang was of omdat je het systeem wilde ontsnappen, kun je jezelf keihard tegenkomen als je bedrijf verder groeit en je alsnog allerlei machteloosheid en gedoe tegenkomt.
Signalen die je niet mag negeren
Typische signalen zijn aanhoudende vermoeidheid, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, slaapproblemen en een gevoel van leegte of zinloosheid. Vaak herkennen ondernemers deze signalen pas laat, omdat ze gewend zijn “door te zetten”.
Bedenk in dit geval dat je burn-out eigenlijk een poppetje is (Mr. B.) die je van alles vertelt waar je normaal gesproken niet naar zou luisteren. Niet goedschiks, dan maar kwaadschiks, en naar je klachten moet je vroeg of laat luisteren.
BELUISTER DE PODCAST-AFLEVERING OVER BURN-OUT BIJ ONDERNEMERS
Het verschil met stress of tijdelijke vermoeidheid
Stress hoort bij ondernemen, maar een burn-out gaat verder. Waar stress je nog kan aanzetten tot actie, leidt burn-out tot verlamming en uitval. Er ontstaat een toestand van uitputting. In de praktijk is het verschil met vermoeidheid, overspannenheid, depressiviteit en angstklachten niet altijd zo duidelijk te maken omdat er op het eerste gezicht best wel wat overlap is.
Praktische oplossingen en herstelstrategieën
Belangrijke stappen zijn: het opbouwen van een gezond werkritme, grenzen stellen, leren delegeren, en investeren in fysieke en mentale gezondheid. Dit is allemaal makkelijk te vertellen, maar natuurlijk komen zulke patronen niet uit de lucht vallen en vaak zit er een wat meer gelaagde psychologische achtergrond onder (zie bijvoorbeeld de blog over pleasen en perfectionisme).
kun je zo’n burn-out voorkomen?
Preventie begint met zelfinzicht en bewustzijnsontwikkeling. Door regelmatig stil te staan bij werkplezier, balans en persoonlijke drijfveren, kun je burn-out voorblijven. Bedenk dat een burn-out een ultiem redmiddel van jouw lichaam en geest is om je iets onder je neus te wrijven wat je anderszins niet graag onder ogen kwam (‘wie niet horen wil, moet maar voelen’).
