Kracht, masculiniteit en narcisme


DIRK JAN VERSLUIS


Krachtmensen in de boardroom


Het is één van de meest lelijke dingen die mensen over je kunnen zeggen. Als het je tenminste boeit wat mensen van je vinden.


Dat je een narcist bent.

Quasi-diagnostisch idioom voor: een egocentrische lul.


Er is een groot verschil tussen de diepe innerlijke tragiek van narcisme bij zowel mannen als vrouwen enerzijds, en de dingen die daar in de volksmond over worden gezegd.


Je zult de eerste man niet zijn die wordt uitgemaakt voor autist of narcist, en ook niet de eerste vrouw die wordt uitgemaakt voor 'borderliner' of 'drama queen'.


Hoe kun je goed onderscheid maken tussen mannelijkheid, kracht en narcisme?

Hoe kun je als leider of als directeur kracht op een constructieve manier inzetten? En hoe blijf je uit patronen van dominantie, machtsmisbruik en destructiviteit?


De vele gezichten van kracht


Kracht is in zichzelf iets prachtigs! Het is opbouwend, het geeft wilskracht, creativiteit en het vermogen om doorbraken te realiseren.


Kracht heeft echter ook belangrijke schaduwzijden, die je overal in het bedrijfsleven en in de wereldpolitiek kunt zien. Dictatoriale neigingen, machtsmisbruik en onderdrukking zijn zo oud als de wereld en hebben allemaal met destructieve uitingen van kracht te maken. Een bekende, aan Abraham Lincoln toegeschreven quote zegt:


'It is easy for the weak to be gentle. Most people can bear adversity. But if you wish to know what a man really is, give him power.'


Een grote mate van innerlijke kracht is voor leiders en ondernemers onmisbaar. De afgelopen jaren heb ik veel gewerkt met superkrachtige mensen die dit van nature al in zich hebben. Ze hoeven maar naar je te kijken en je kunt het al voelen, en overal waar ze komen hebben ze meteen een grote invloed op hun omgeving, hun organisatie of hun mensen. Maar juist deze mensen komen in hun leven vaak ook de schaduwkanten van kracht tegen.


Daardoor is op persoonlijk vlak alles een gevecht, raak je de verbinding met jezelf en anderen kwijt en zie je dat veel van je werk onder je handen wordt afgebroken.


Mannelijkheid en kracht

Kracht is zoals het aanvalsspel van Bayern München: rechtstreeks en alles vooruit. Dit aspect wordt vaak in verband gebracht met mannelijke of masculiene energie. Het is een hele andere vibe dan liefde, geduld, kwetsbaarheid en sensitiviteit, aspecten die vaak in verband worden gebracht met vrouwelijke of feminiene energie.


Je ziet deze energieën niet alleen terug op persoonlijk vlak, maar ook in organisaties of zelfs in landen en culturen.


Egocentrisme en narcisme

Ben jij een krachtige leider? Dan zul je mensen altijd raken en spiegelen. Kracht geeft ook een diep vertrouwen, in jezelf, maar ook in anderen. Deze kracht wordt door minder krachtige mensen makkelijk aangezien voor arrogantie, egocentrisme of narcisme.


Het is heel simpel om deze te onderscheiden.


Kracht is opbouwend, en van nature zacht en vol vertrouwen. Het draagt van nature wel centralisatie in zich: rechtdoorzee focussen op de ene kern die belangrijk is. Prachtige deugd voor echte leiders.


Wordt kracht overmatig dominant en onderdrukkend? Dan bouwt het niet op maar breekt het af.


Herken je arrogantie of egocentrisme bij jezelf? Dan is er feitelijk een tekort aan kracht en 'eigenheid' en overschreeuw je het gapende gat in jezelf.


Nergens wordt deze dynamiek zo treffend getekend als in de dramatiek van narcisme. Een diepe wond van 'niet mogen bestaan', 'ongewenst zijn' of 'niet goed genoeg zijn', totaal onzichtbaar geworden door een grote narcistische luchtballon met allerlei afleidende uitwendigheden.


Narcisme heeft dus niets met kracht te maken, maar met een diepe machteloosheid tegenover het bestaan.


Power doesn't need to be destructive!


Kracht maakt geboren leiders.


Wil je zorgen dat je jouw kracht op een opbouwende manier aanwendt, en niet verzandt in destructieve of onderdrukkende patronen?


Dan is de essentie dat je leert om:

  • de ego-cultuur in jezelf te herkennen (controle, dwangmatigheid, onderdrukken) en te dealen met de wonden en blinde vlekken die je gevangen houden;
  • te herkennen wanneer je BOUWT en wanneer je afbreekt (je omgeving gaat je dit spiegelen, je hoeft er alleen maar naar te kijken);
  • kracht uit te oefenen op de juiste dingen (durf het groot in te zetten, en niet te blijven hangen in de kleine en controleerbare dingen).


Raakt dit aan iets wezenlijks in jou?

Kom dan met ons in gesprek!